Bir cerrah; guatr ameliyatın yanında hemoroid de yapıyorsa, meme cerrahisinin yanında mide kanseri de yapıyorsa artık bu devir bitmiştir! Hangi birinin gelişmelerini sağlıklı takip edebilecektir. Cerrahi gittikçe gelişmiş, derinleşmiş ve daha komplike bir hale gelmiştir.
______________________________________________
Yıllar önce Türk Cerrahi Derneği bursuyla Amerika’da bulunmuş bir meslektaşımın döndüğünde yazdığı raporu okuma fırsatı bulmuştum. Raporda çarpıcı bilgiler vardı: Amerikalı cerrahların neredeyse 70%’inden fazlasının belirli bir alana yöneldiği anlatılıyordu. Böyle daha başarılı sonuçlar elde edildiği ortaya çıkmıştı. Hatta gelecek dönem cerrah eğitimi planlamasında; sadece meme cerrahisi yapacak bir cerraha neden sindirim sistemi cerrahisi öğretelim, ya da sadece karın içi cerrahi yapacak olana neden tiroid cerrahisi öğretelim gibi düşüncelere sahipdiler. Genel cerrahlar arasında en az tercih edilen ve yıpratıcı bulunan dalın travma ve acil cerrahi olduğu hemfikirdi. Branşlaşmasının da getirdiği sorunlar vardı: kırsal kesimde genel cerrahiyi; apandisiti, safra kesesi ameliyatını kim yapacaktı. Öyle ya çoğunluk branşlaşırsa genel hastalıkların tedavisinde sorun ortaya çıkacaktı.
Tıp Fakültesine girdiğimde bana kayıt işlemleri sırasında küçük bir defter verdiler: İçinde 34 sayfa vardı. 6 yıllık tıp eğitimim boyunca 34 tane Anabilim dalından ders alacağımı ve her birinden geçtikten sonra bu karnedeki sayfasını mühürletmem gerektiği söylendi. O zaman gözümde Tıp 34’e ayrılmıştı (Günümüzde bu Anabilim dalı sayısı daha da arttı!). 6. sınıfın sonunda sınavlara girerek Genel Cerrahi eğitimi almaya hak kazandım. Şöyle düşünmüştüm: 34’den 1’e düştüm. Bundan sonrası kolaydı. Cerrahi eğitimi başlayınca gördüm ki; hiç de düşündüğüm gibi değildi. Cerrahi Hastalıklar, sistemler üzerinden öğretiliyordu. Endokrin sistemi cerrahisi, Sindirim sistemi cerrahisi gibi. Her birinin içeriği o kadar doluydu ki! O zaman Üniversiterlerde bu bölümler ayrılmıştı. Bu kliniklerde bir cerrah her şeyi yapmıyordu, halen de öyle. Meme cerrahisi, Üst sindirim sistemi cerrahisi, Kolorektal cerrahi, Hepatobiliyer cerrahi, Endokrin cerrahi, Periferik vasküler cerrahi, Acil ve travma cerrahisi, hatta Transplantasyon cerrahisi gibi ayrı bilim dalları oluşmuştu. Son zamanlarda bunlar da alt dallara ayrılarak daha spesifik kollar ortaya çıktı. Günümüzde ve yakın gelecekte hastalık spesifik cerrahlar ortaya çıkacağını düşünüyorum. Tiroid, Meme ve Fıtık cerrahı ile başladı bile!
Biz konumuza dönecek olursak; özellikle büyük cerrahi gerektiren hastalıklarda (karaciğer, mide, pankreas, kalın barsak ve rektum cerrahisi gibi); bu ameliyatları sık yapan klinikler ve hekimlerin başarılarının daha yüksek olduğu bilimsel çalışmalarla ispatlanmıştır. Özelleşmiş cerrahi yapanların ve kliniklerinin o konudaki bilgi birikimleri ve bu bilgilerini yenileyip derinleştirme konusundaki becerileri bir genel cerraha göre daha fazladır. Komplike cerrahi hastalıklarının tanı, tedavi ve takibinde bu cerrahlar ve klinikler belirgin olarak daha başarılıdır.
Günümüzde internet ve sosyal medyanın varlığı ile insanlar daha detaylı bilgi ve görgü sahibi olmaktadırlar. İnanın bana çoğu hasta; hekime gelmeden önce internetten hastalığı ile ilgili bilgilerin yanı sıra, gideceği hastane ve hatta hekim hakkında araştırma yapmaktadır. Bu iş artık çok kolaylaşmıştır.
Diğer önemli bir konu da; yeri geldiği için belirtmek istiyorum: bir cerrah hastayla görüşmesi sırasında, hastalık ile ilgili bilgileri anlatırken, nedenlerini, tanı yöntemlerini, tedavi seçeneklerini ve bunların olumlu ve oluşabilecek olumsuz sonuçları yanında mutlaka o hastalık hakkındaki tecrübesini de aktarmalıdır!
Bir cerrah; guatr ameliyatın yanında hemoroid de yapıyorsa, meme cerrahisinin yanında mide kanseri de yapıyorsa artık bu devir bitmiştir! Hangi birinin gelişmelerini sağlıklı takip edebilecektir. Cerrahi gittikçe gelişmiş, derinleşmiş ve daha komplike bir hale gelmiştir. Bu nedenle; bir cerrahın her genel cerrahi hastalığı güncel haliyle öğrenip takip etmesi neredeyse imkansızlaşmıştır. Bütün bunların ışığı altında diyorum ki: Günümüzde bir cerrah her şeyi yapmamalıdır!