Kasık Fıtığı Nedir?
Kasık Fıtığı, kasık bölgesinden olan bir şişliktir. Genellikle kasık bölgesinde şişlik ile birlikte bulunur, ancak ağrı ve bazen de yanma hissi ile birlikte görülebilir.
Kasık fıtıkları, karın duvarı fıtıklarının en sık görülen türü olup, tüm karın duvarı fıtıklarının yaklaşık 75%’ini oluşturmaktadır. En sık erkeklerde görülür. Kadınlarda az görülmesine karşın, tanı ve tedavisi farklılıklar gösterir. Kadınlarda Kasık Fıtığı yazımı okumak için tıklayınız!
Fıtık, doğrudan kas ve zar tabakadan oluşan kasık arka duvarından çıkabilir ki buna direkt fıtık denir veya fıtık, karından çıkarken dolaylı yoldan yani kasık kanalından çıkabilir. Buna da indirekt fıtık denir. Ameliyat öncesi imkansız olmasa da direkt yada indirekt fıtık arasında ayrım yapmak zordur. Neyse ki, her iki tip kasık fıtığı için de tamir yöntemi esas olarak aynı olduğu için ayrım yapmak önemsizdir. Kasıkta görülen diğer bir fıtık tipi de femoral fıtıktır. Femoral fıtık başka bir sayfada anlatılmıştır. İlgili sayfa için tıklayınız!
Kasık fıtığı genellikle zamanla büyüyen küçük bir şişlik şeklinde kendini gösterir. Genellikle görülen bu şişlik içinde yağ ya da barsak vardır. Uzanma ve hareketle dönme esnasında şişkinlik kaybolabilir. Kasık fıtığı büyüdükçe, şişlik genellikle kasıktan aşağı doğru skrotum kadar uzanabilir. Bu büyük fıtıkları geri itmek zordur, daha fazla rahatsızlığa neden olur.
Kasık Fıtığı Kimlerde görülür?
Herkes kasık fıtığı olabilir. Ancak erkeklerin kasık kanalından testise giden damarların ve spermatik kordun geçmesi için geniş bir delik olması nedeniyle erkeklerde çok daha yaygındır. Kasık fıtıklarının neredeyse 97%’si erkeklerde görülür ve aşağıdaki durumlarla da ilişkilidir:
-
Ağırlık kaldırma
-
İnatçı öksürük veya ıkınma (kronik kabızlık, idrar yapma güçlüğü)
-
Kilo alanlarda (hafif ila orta şiddetli obezite)
-
Gebelik
-
Profesyonel sporcu, ağırlık kaldıran ve bisiklete binen
Kasık Fıtığı Belirtileri
Bir kasık fıtığı, genellikle kasık bölgesinde bir yumru veya ağrı ile kendini gösterir. Egzersiz, öksürme ya da hapşırma fıtık şişliğini artırır ve bazı kasık fıtıkları da zamanla skrotuma (erkekler) doğru çıkabilir. Küçük kasık fıtığı genellikle yatarken kaybolur. Elle itmeyle de kaybolabilir, ancak nadir durumlarda çok ağrılı ve geri itilemez (sıkışma veya boğulma) olabilir. Genellikle fıtık kesesi içine ince veya kalın bağırsak girer.
Nasıl tanı konur?
Kasık fıtıklarının çoğu bir cerrahın fizik muayenesi ile tanı konabilir. Hatta hastalar kendi tanılarını koyarak gelirler. Ancak; kasık ağrısı ve yanması şikayeti olan hastalarda, özellikle kasık ağrısı olan sporcularda tanı koymak zor olabilir. Bunların 30%’u hemen hemen fıtıktır. Kalan büyük kısım ise başka nedenlerden ötürüdür ve bir kısmı ameliyat gerektirmez. Bu durumda önce ultrason ile kasık incelenmeli, şüphe durumunda mutlaka kontrastsız Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI) yapılmalıdır. MRI, ayrıcı tanıda çok faydalı bir görüntüleme yöntemidir.
Kasık Fıtığı Tedavisi Nasıl?
Bir kasık fıtığı genellikle ağrılıdır, zamanla büyür ve olası sıkışma ve / veya boğulma riski nedeniyle cerrahi onarım yapılmalıdır. Kasık fıtığı ameliyatı, çoğu hastada günü birlik bir işlemdir ve aşağıdaki tekniklerle yapılabilir:
1. Lokal veya Genel anestezi altında açık kasık fıtığı ameliyatı. Rejyonel dediğimiz, epidural ya da spinal anestezi yani belden uyuşturma ile de yapılabilir.
2. Kapalı yani laparoskopik ya da son zamanlarda robotik yolla yapılan kasık fıtığı ameliyatı. Genel anestezi ile yapılır ve 2 çeşidi vardır:
2.1. TEP (Tamamen ekstra-peritoneal onarım) – Bu tip kasık fıtığı ameliyatı, hemen hemen daima 3 küçük delikten girilerek; karın duvar kaslarının katmanları arasında bir boşluk yaratmayı içerir ve bu nedenle karın boşluğuna girmeyi gerektirmez. Fıtık geri düşürüldükten sonra önüne sentetik bir yama konulması ile işlem sonlandırılır.
2.2 TAPP (Tamamen karın içinden) – Bu tip kasık fıtığı ameliyatı da genel anestezi ile yine 3 delikten yapılır. Büyük, skrotuma inen fıtıklarda, fıtık kesesine bağırsak yapışmışsa (Sliding), acil durumlarda yani fıtık içine organ sıkışmış ya da boğulmuş ise tercih edilir. Tek taraflı fıtık ameliyatı yapılıyorken, eğer öbür kasıkta fıtıktan şüphe ediliyorsa bu yöntemle yapmak daha doğrudur.
Kasık Fıtığı Ameliyatı Sonrası İyileşmeniz Ne Kadar Sürer?
Genellikle kasık fıtığı ameliyatından sonra bir gece hastanede kalırsınız ve ertesi sabah eve taburcu edilirsiniz. Bazı özel durumlarda, nadir de olsa yatış bir gün daha uzatılabilir. Bu konuda ameliyat öncesi bilginiz olacaktır. Ameliyat sonrası genelde ağrısızdır. Eve taburcu olduğunuzda zaten günlük hayata dönmüş olacaksınız. Kendi işlerinizi rahatlıkla görebilirsiniz. Hastalar ameliyattan hemen sonra harekete geçmeye ve en az bir ay boyunca ağır nesneleri kaldırmamanın yanı sıra muhtemel bir ay daha ağır görevden kaçınmaya teşvik edilir. Laparoskopik kasık fıtığı ameliyatı için 2 hafta içinde ve açık kasık fıtığı cerrahisinde 3 hafta sonra tam düzenli aktivitelere dönüş yapılabilir. Ameliyat sonrası herhangi bir diyet kısıtlaması olmayacaktır.
Kasık Fıtığı Ameliyatının Riskleri Nelerdir?
Kasık fıtığı ameliyatı öncesi değerlendirmede, size olası komplikasyonlar ile ilgili bilgi verilecektir. Açık ya da laparoskopik olsun, hepsi için de karın duvarı ve / veya kasıkta kanama riski vardır. Nadiren kanama cerrahi bir müdahaleyi gerektirir. Ciltte, deri altı sızıntı kanamalara bağlı morarma olabilir ve skrotuma doğru göç edebilir. Bu durum ortalama 2 haftada kaybolur.
Yaşlı hastalar ve büyük fıtıkları olanlarda; ölü alan adı verilen fıtık tarafından daha önce işgal edilen bölgede (fıtık şişliği tarafından yaratılan suni alan), kasıkta olduğu gibi skrotumda (erkeklerde) Seroma dediğimiz sıvı birikintisi olabilir. Bu sıvı beklenen bir durumdur. Bunun için gerektiğinde süspansuvar külot ile dokulara destek sağlamak gerekebilir. Kasık fıtığı ameliyatı sonrası erken günlerde meydana gelir ve yalancı olarak sanki fıtığınız tekrarlamış gibi sanabilirsiniz. Bu sıvı zararsızdır ve ortalama 6-8 hafta içinde vücut tarafından emilir.
Bir başka komplikasyonda yara enfeksiyonu ki oldukça nadirdir, uygun takip ve ilaçlarla tedavisi kolaydır.
Yaşlı erkeklerde, özellikle laparoskopik kasık fıtığı ameliyatından sonra, idrar geçişinde güçlük görülebilir. Bunun nedeni, bu hasta grubunda prostat bezinin büyümesidir. Bu durumda mesaneye geçici sonda yerleştirmek gerekebilir ve bazı ilaçlara ihtiyaç duyulabilir, ancak bu geçici bir durumdur ve çoğu hastada idrar sondası 24-48 saat sonra çıkartılabilir. Çok ender olarak bir üroloji konsültasyonu gerekebilir.
Yine; laparoskopik kasık fıtığı ameliyatı sırasında bağırsak, mesane ya da damar yaralanması riski nadirdir fakat olasıdır. Laparoskopik ameliyat, çeşitli nadir nedenlerden ötürü açık ameliyata çevrilebilir. Bu ameliyatın güvenle yapılabilmesi için gerekebilir. Yoksa başarısızlık değildir.
Şimdiye kadar anlattığım erken dönem sorunlardı. En önemli geç komplikasyon, fıtığın tekrarlaması yani nüks etmesidir. Dünya ortalamaları 7-10% oranındadır. Ancak uzman ellerde bu oran 1%’in altındadır. Diğer bir sorun da kronik ağrı olup açık cerrahi ile yapılan kasık fıtığı ameliyatlarından sonra dünya ortalamaları 20% gibi oldukça yüksektir. Laparoskopik cerrahi sonrası kronik ağrı riski daha azdır. Kronik ağrı uzman ellerde çok nadir görülür.