FITIĞIM NÜKS ETTİ. NE YAPMALIYIM?
Fıtık cerrahisinde öncelikle hedef, yapılan onarımın yinelememesidir. Nükslerde en önemli neden onarımın gergin yapılmasıdır. Bu nedenle yama kullanılmaktadır. Yama ile gerilim olmaksızın onarım yapılabilmektedir. Nüks fıtıklarda da kesinlikle yama ile onarım yapılmalıdır. Kasık fıtıklarının nüksünde; eğer onarım açık yöntemle yapılmışsa laparoskopik olarak onarılmalıdır. Eğer laparoskopik olarak yapılan onarım yinelediyse açık onarım tavsiye edilir. Ancak çok deneyimli ellerde laparoskopik onarımın nüksü yine laparoskopik olarak başarılı bir şekilde onarılabilmektedir.
Nedenleri
Bir fıtık onarımının nüks etmesinin net bir nedeni olmasa da, bir hastanın nüks etmesine neden olabilecek bazı temel hasta faktörleri ve cerrahi faktörler vardır:
– Bağ dokusu bozukluğu ile seyreden konjenital bazı hastalıklar
– Kronik steroid kullanımı
– Ameliyattan sonra çok erken aktivite
– Obezite
– Sigara, KOAH, kronik öksürük
– İlk onarımın yamasız yapılması
– Cerrahın ameliyat yoğunluğunda fıtık onarımının az olması
– İlk konulan yamanın yetersiz boyutta olması yada yetersiz sabitlenmesi
– Tecrübesiz cerrah
Nüks fıtıklarda sorunlar
Bazen fıtık çok büyüktür, bu durumda laparoskopik bir onarım karın duvarının fonksiyonu için uygun bir tamir sağlamayacaktır. Bazı laparoskopik tamirlerde fıtık deliği açık bırakılır. Bu, küçük boyutlu fıtıkları olan hastalarda sorun değildir. Fakat fıtık deliği büyükse; konulan yama, karın duvarını uygun bir fonksiyonel duruma getirmez. Böyle durumlarda yama fıtık deliği ile beraber dışarı taşacaktır. Bu arzu edilen bir durum değildir. Bunun gibi fıtıklarda, açık bir yaklaşım gereklidir. Ameliyatı açık yaparak, fıtık deliği kapatılarak, kaslar bir araya getirilerek karın duvarının normal fonksiyon yapması sağlanabilir.
Unutmamalı ki; karın duvarı kompleks bir organdır! Bu, bazen, gerilimsiz bir onarıma izin vermek için gelişmiş teknikler (bileşen ayrımı) gerektirir. Bu teknikte de onarımı güçlendirmek ve nüks olasılığını azaltmak için kasın altına, bazen de kasın üzerine bir yama yerleştirilebilir.
Çalışmalar, bir fıtığın tamirinden sonra nüksünün her onarılmasında, nüks etme olasılığının dramatik olarak arttığını göstermektedir. Halihazırda 3-4 fıtık onarımı olan hastalarda nüks etme olasılığı neredeyse 50% olabilir! Bu nedenle ilk fıtık ameliyatını nerede ve nasıl olduğunuz çok önemlidir.
Tekrarlayan fıtık ameliyatlarından sonraki komplikasyonlar da daha sıktır. Nispeten küçük kasık fıtığı ya da göbekten fıtığın tekrarlaması, büyük ventral fıtıklar kadar artan riskler içerir. Açıkçası, önceki ameliyattan kalan scar, cerrahiyi daha zor hale getirir. Sıklıkla, daha önce ameliyat yada ameliyatlarda konulmuş yama parçaları onarımı daha da güçleştirir. Bunların hepsi ameliyatın daha zor olmasına ve dolayısıyla komplikasyonların daha da artmasına neden olur.
Çalışmalar, nüks fıtıkların tedavisi için, bu konuda uzmanlaşmış kişi/merkezlere gidilmesinin doğru olduğunu işaret etmektedir.