Fıtık, Latince ‘Hernia’ olarak isimlendirilir. Kelime anlamı ‘rupture’ yani ‘yırtık’dır. Karın duvarında çok çeşitli fıtıklar görülür.
_____________________________________________
Fıtık, Latince ‘Hernia’ olarak isimlendirilir. Kelime anlamı ‘rupture’ yani ‘yırtık’dır. Tam tarif olarak; iç organlardan birinin ya da bir parçasının, çoğunlukla da bağırsağın bir bölümünün, barındığı boşluğun sınırından doğal olarak bulunan ya da sonradan olma bir delikten dışarı taşarak cilt altında bir şişkinlik oluşturmasıdır. Omurgada, beyinde de fıtıklar olur; burada da bir organın yer değiştirmesi söz konusudur. Bunlar bizim konumuz değildir.
Bizim konumuz karın duvarı fıtıklarıdır. En sık görülen karın duvarı fıtıkları, kasık fıtıklarıdır ki; hemen hemen 75%’ini oluştururlar. Kabaca, sırasıyla 10% ile göbek fıtıkları, kalan yüzde ise çoğunluğu ameliyat fıtıkları yani kesi yeri fıtıkları olmak üzere diğer karın duvarı fıtıkları gelir.
Listeleyecek olursak:
– Kasık fıtıkları
– Femoral fıtıklar
– Laugier fıtığı (Lakunar ligaman içinden)
– Serofini fıtığı (Femoral damarların altından)
– Velpeau fıtığı (Femoral damarların önünden)
– Teale fıtığı (Femoral damarların önünden)
– Callison-Cloquet fıtığı (Pektineal fasya içinden)
– Hesselbach fıtığı (Femoral arter lateralinden)
– Narath fıtığı (Konjenital kalça çıkıklı kişilerde femoral arterin arkasında)
– Obturator fıtıklar
– Prevasküler fıtıklar
– Subpubik fıtıklar (Franz Von Winckel fıtığı)
– Göbek fıtıkları
– Ameliyat fıtıkları (Kesi fıtığı, İnsizyonel fıtık)
– Kesi yeri fıtıkları
– Stoma yeri fıtıkları (Parastomal fıtık)
– Trokar yeri fıtıkları
– Lomber fıtıklar
– Epigastrik fıtıklar
– Spigelian fıtıklar
– Diyafram fıtıkları
– Morgagni fıtığı
– Hiatus fıtığı
– Bochdalek fıtığı
– Travmatik diyafram fıtığı
– Grynfeltt fıtığı
– Petit fıtığı
– Siyatik fıtık
– Perine fıtıkları
– Travmatik karın duvarı fıtıkları
Ne kadar çok fıtık var, değil mi? Bunların neredeyse yarısı nadir görülür; bir cerrah meslek hayatı boyunca karşılaşmayabilir. Tedavileri, temel fıtık cerrahisi prensipleri ile aynıdır. Temelde, anatomik özellikleri birbirlerinden farklılıklar gösterir. Her zaman söylerim; ‘Fıtık tedavisinde anatomi herşeydir’ diye!
Bunların dışında özel isimle adlandırılan fıtıklar da vardır ki; bunlar anatomik bir bölgeyi tarif etmekten çok fıtığın şekli, içindeki organa göre yapılan isimlendirmelerdir:
– Richter fıtığı: Fıtığın içine bağırsağın duvarının bir kısmının sıkışmasıdır.
– Maydl fıtığı: Fıtığın içine ince bağırsağın iki kıvrımının girerek W harfi şeklinde sıkışmasıdır.
– Littre fıtığı: Fıtığın içinde Meckel divertikülü sıkışmıştır.
– Amyand fıtığı: Kasık fıtığı içine iltihaplı apandiksin sıkışmasıdır.
– DeGarengeot fıtığı: Femoral fıtık içine iltihaplı apandiksin sıkışmasıdır.
– Lindbom fıtığı: Üreterosiyatik fıtık. Üreterin siyatik kanalda sıkışması.
– Lassus fıtığı: Yumurtalığın kasık fıtığı içine sıkışmasıdır.
Muhtemelen yazmayı atladığım fıtıklar olabilir. Eğer fark ederseniz lütfen bana e-posta ile yazın, seve seve eklerim.